Hilbert David
ur: 23 stycznia 1862 w Królewcu - Prusy Wschodnie
zm: 14 lutego 1943 w Getyndze - Niemcy
David Hilbert, obok matematyka francuskiego Poincarego, uchodził bezsprzecznie za najwybitniejszego matematyka swoich czasów. Urodził się 23 stycznia 1862 roku w Królewcu. W rodzinnym mieście za osiągnięcia głównie z teorii niezmienników algebraicznych otrzymuje zasłużony tytuł członka Akademii. W 1895 roku zostaje profesorem w Getyndze i tam spędza już resztę swojego życia. Charakterystycznym jego zwyczajem była wieloletnia i intensywna praca nad wybranym wąskim zagadnieniem i trzeba przyznać, że ten niezrównany mistrz na każdym polu odnosił wielkie zwycięstwa. Po swoim wielkim sukcesie w dziedzinie teorii niezmienników (1885?1893) Hilbert poświęcił się teorii liczb algebraicznych (1893?1898). W rezultacie powstała znów bardzo oryginalna i nowoczesna praca. Następnym zainteresowaniem Hilberta były podstawy geometrii. Okazało się bowiem, że układy aksjomatów zarówno Euklidesa jak i Łobaczewskiego nie są układami zupełnymi i wystarczającymi i zawierają aksjomaty zbędne, wynikające z pozostałych.
Zainteresowanie Hilberta geometrią uwieńczone zostało pełnym zaksjomatyzowaniem geometrii, to jest stworzeniem zupełnego niezależnego układu aksjomatów. Osiągnięcie to, uważane słusznie za największe z wielkich sukcesów tego matematyka, opublikował autor w pracy "Grundlagen der Geometrie" (Podstawy geometrii) w 1898 roku. W elementarnym nauczaniu geometrii nie posługujemy się jednak systemem Hilberta, lecz zbliżonym do euklidesowego, gdyż ten pierwszy przedstawia zbyt duże trudności logiczne w ścisłym jego stosowaniu. W roku 1900 na Międzynarodowym Kongresie Matematyków w Paryżu postawił 23 problemy z zakresu matematyki, które dzisiaj jeszcze przykuwają uwagę matematyków całego świata i nie wszystkie zostały dotychczas rozwiązane. Następny kilkuletni etap pracy Hilberta ? to szereg problemów z rachunku wariacyjnego i z teorii równań różniczkowych. W historii twierdzenia Waringa, które głosi, iż dla każdej liczby naturalnej n można dobrać liczbę naturalną k taką, że dowolna liczba naturalna Wjest sumą n-tych potęg k liczb całkowitych nieujemnych, ostatnie słowo przypadło znów Hilbertowi. Twierdzenie to sformułowane zostało w 1782 roku i w treści swojej jest elementarne. Mimo to przez ponad cały wiek pozostawało bez dowodu. Dopiero w 1909 roku David Hilbert dowód taki podał, opierając się na trudniejszych partiach matematyki wyższej.
Pewne osiągnięcia matematyków w teorii równań całkowych skłoniły tego uczonego do zajęcia się tą dziedziną i sprowokowały nowy notowany na kartach historii matematyki sukces. Dodatkowym wynikiem tej pracy było stworzenie i wprowadzenie do matematyki pojęcia znanego obecnie jako "przestrzeń Hilberta". Jednocześnie, kontynuując getyńskie tradycje Gaussa i Riemanna, pod wpływem Minkowskiego, z którym przyjaźnił się od czasów studiów w Królewcu aż do jego śmierci w 1909 r., prowadzi badania poświęcone zagadnieniom fizyki. Jego zamierzeniem było dokonanie podobnej systematyzacji i uporządkowania fizyki, przez jakie przeszła w drugiej połowie XIX wieku analiza i jakiej sam dokonał w podstawach geometrii. Twierdził żartobliwie, że "fizyka jest za trudna dla fizyków". Pomimo że metody przestrzeni Hilberta znalazły później istotne zastosowanie w mechanice kwantowej i innych działach fizyki, nie było to jednak bezpośrednim dokonaniem Hilberta, a wielki plan systematyzacji fizyki nie został zrealizowany. Pod koniec życia Hilbert wraca do zagadnienia, które uważał za najważniejsze we współczesnej matematyce, mianowicie do stworzenia logicznych podstaw matematyki. Daje tym dowód, że do końca wytrwał na trudnym posterunku i mozolnie krok za krokiem dążył do rozwoju i ujednolicenia pięknej nauki: matematyki. Zmarł 14 lutego 1943 roku w Getyndze.
