Cauchy Augustin

Matematycy Odsłon: 955

Cauchy urodził się 21 sierpnia 1789 r. w Paryżu w chwili ogromnie doniosłej dla Francji, w kilka tygodni po wybuchu Wielkiej Rewolucji Francuskiej; był synem prawnika. Po ukończeniu Ecole Polytechniąue w 1807 roku i Szkoły Budowy Dróg i Mostów w 1810 r. z polecenia rządu pracował jako inżynier przy pracach portowych. Zapewne musiał wtedy wiele czasu wolnego poświęcić królowej nauk, skoro już w 1811 r. przedstawił Akademii Nauk w Paryżu pracę z teorii wielościanów, którą zwrócił na siebie uwagę uczonych. Dość szybko zdobył rozgłos i osiągnął najwyższy zaszczyt: fotel w Akademii Nauk w Paryżu (1816); poza tym prowadził wykłady w College de France, w Sorbonie i w Ecole Polytechnique. Fotel w Akademii zapewniła mu praca konkursowa pt.: "O rozchodzeniu się fal na powierzchni cieczy". W roku 1830 po rewolucji lipcowej, w wyniku odmowy złożenia przysięgi wierności nowemu rządowi, Cauchy wraz z rodziną opuścił Francję. Najpierw przebywał w Szwajcarii, następnie przez dwa lata w Turynie, gdzie prowadził katedrę fizyki matematycznej (katedra ta została specjalnie dla niego utworzona). W roku 1833 udał się do Pragi; przez pięć lat zajmował się tam edukacją syna Karola X (w nagrodę nadano mu tytuł barona). Po powrocie do Francji (1838 r.) odzyskał utracone zaszczyty. W stosunku do niego uczyniono wyjątek: zezwolono mu wykładać, mimo że nie złożył przysięgi wierności ówczesnemu rządowi. Spis prac Cauchy'ego obejmuje ponad 800 pozycji. Okolicznością wielce sprzyjającą tej obfitości wyników było, poza pracowitością i genialnością jego umysłu, ich przychylne przyjmowanie przez współczesnych. W tym bogatym dorobku naukowym znajdują się prace różnego typu z różnych dziedzin matematyki. Składają się na nie wyniki badań, sprawozdania z prac nadesłanych Akademii i wyniki pracy dydaktycznej ? wspaniałe podręczniki analizy matematycznej, będące wzorem i szkołą myślenia naukowego dla następnych pokoleń matematyków. Prace Cauchy'ego dotyczą analizy, geometrii, teorii liczb i fizyki matematycznej. W algebrze na przykład zawdzięczamy mu piękny dowód zasadniczego twierdzenia algebry; w teorii liczb wykazał, że każda liczba naturalna jest liczbą n-kątną albo daje się przedstawić jako suma nie więcej niż n liczb n-kątnych; w fizyce matematycznej do niego należy najogólniejsze sformułowanie matematyczne pojęcia odkształcenia i napięcia sprężystego. Osobny, dominujący rozdział w twórczości naukowej Cauchy'ego stanowi analiza matematyczna wraz z funkcjami zmiennej zespolonej i teorią równań różniczkowych. Jego zasługą jest zebranie i uściślenie bogatego dorobku matematyków XVIII wieku. Konsekwentnie posługiwał się pojęciem granicy i wprowadzonej przez siebie ciągłości funkcji. Takie pojęcia, jak: "granica funkcji w sensie Cauchy'ego", "ciągłość funkcji w sensie Cauchy'ego", "iloczyn Cauchy'ego szeregów", "kryterium Cauchy'ego zbieżności szeregu", "metoda Cauchy'ego" (całkowania równań różniczkowych), "reszta Cauchy'ego", "twierdzenie Cauchy'ego (i Peana) o istnieniu rozwiązania równania różniczkowego", "zagadnienie Cauchy'ego", "twierdzenie całkowe Cauchy'ego", "wzór całkowy Cauchy'ego", "nierówność Cauchy'ego" ? są w stałym użyciu większości matematyków.

W dziejach rachunku różniczkowego i całkowego (rozumianego w szerokim znaczeniu) i tym samym w dziejach matematyki A.L. Cauchy zajął trwałe, wybitne miejsce.