Friedmann Aleksander
ur: 16 czerwca 1888 w Sankt Petersburgu - Rosja
zm: 16 września 1925 w Leningradzie - Rosja
Ojciec Friedmanna był baletmistrzem, a matka pianistką. Kiedy Aleksander miał 9 lat jego rodzice rozwiedli się, a on pozostał pod opieką ojca.
W 1897 r. rozpoczął edukację w Gimnazjum nr 2 w St Petersburgu, gdzie oprócz rozpoczęcia przygody ze światem nauki poznał swego długoletniego przyjaciela, również wybitnie uzdolnionego matematyka - Yakova Tamarkina W 1905 r. Friedman wraz z Tamarkinem napisali referat w którym podjęli się problemu "Bernulli numbers". Praca ta została zrecenzowana przez Hilberta, a następnie opublikowany w 1906 r. w "Mathematische Annalen". Przyjaciele ze szkolnej ławy nie ograniczyli swojej aktywności do spraw stricte naukowych, brali również aktywnie udział w życiu politycznym, mianowicie stanęli na czele strajku, będącego protestem przeciw represjom rządu, których ostrze skierowane zostało w oświatę.
W sierpniu 1906 r. Friedman rozpoczyna naukę na University of St Petersburg, gdzie szczególny wpływ wywarły na niego dwie niesamowite osobowości, mianowicie, Steklov i Ehrenfest na którego wykłady z fizyki współczesnej, podczas których dyskutowano o teorii kwantowej, teorii względności i mechanice, uczęszczał wraz z Tamarkinem.
W 1910 r. umiera Friedmannowi ojciec co w znacznym stopniu wpływa na pogorszenie jego sytuacji finansowej i zmusza do podjęcia dodatkowych prac m. in. prywatnego korepetytora. W 1911r. Friedmann rozpoczyna naukę w celu zdobycia upragnionego tytułu naukowego. W 1913 r. zdaje konieczne do jego uzyskania egzaminy. W lutym tego roku otrzymuje propozycję pracy na stanowisku w Aerological Observatory w Pavlovsku., gdzie studiuje meteorologię W 1914 r. wyjeżdża do Leipzig w celu pogłębienia wiedzy z tej dziedziny. Już w lipcu tego roku opuszcza Liepzig aby przeprowadzić zweryfikować wyniki badań przeprowadzając obserwacje podczas lotów sterowcem.
Friedmann bierze czynny udział w pierwszej wojnie światowej. M. in. był pilotem. Uczestniczy w nalocie na Przemyśl, gdzie ma możliwość sprawdzenia w praktyce swoich teorii dotyczących trajektorii lotu bomb - wyniki okazały się zadowalające. 13 kwietnia 1918 r. Friedmanowi zostaje nadany tytuł profesora nadzwyczajnego w Departament of Mathematic and Physics na Uniwersity of Perm.
W 1922 r. Friedmanowi udaje się rozwiązać problem dotyczący zasadniczych równań Einsteina, odnoszących się do przestrzeni izotropowej z jednorodną gęstością., Z rozwiązania Friedmanna wynika, że częstość drgań świetlnych, wychodzących z odległych galaktyk, powinna maleć, czyli powinno występować zgodnie z danymi obserwacyjnymi przesunięcie ku czerwieni, na które składają się dwa efekty: efekt Einsteina, spowodowany polem grawitacyjnym, skąd wychodzi światło, i efekt Dopplera na skutek "rozszerzania się wszechświata". Teoretyczne rozważania Friedmana stały się podstawą, na której rozwinęły się teorie niestacjonarnego wszechświata.
Friedmann żył intensywnie, ale krótko. Pod koniec sierpnia 1935 r. zaczyna się uskarżać na złe samopoczucie i trafia do szpitala. W jego przypadek przypadku diagnoza jest jednoznaczna - dur brzuszny. Po kilkutygodniowej hospitalizacji umiera.
Friedmann był niezależnym, śmiałym, odważnym myślicielem, który nie bał się obalać naukowych dogmatów i mitów. Obalił on starą tradycje według której wszechświat był czymś wiecznym, niezmiennym. Dokonał prawdziwej rewolucji, którą można by porównać z osiągnięciem Kopernika, który odkrył, że to ziemia obraca się wokół Słońca, a nie odwrotnie. Friedmann bowiem odkrył, że kosmos rozrasta się.
