Clausius Rudolf
ur: 2 stycznia 1822 w Koszalinie - Polska
zm: 24 sierpnia 1888 w Bonn - Niemcy
Rudolf Julius Emmanuel Clausius, urodzony 2 stycznia 1822 roku w mieście Koslin w Prusach (dzisiejszy Koszalin). Był szóstym dzieckiem pastora i jednocześnie dyrektora małej prywatnej szkoły. Przez pierwsze kilka lat pobierał nauki w szkole swojego ojca. Następnie Przeniósł się do gimnazjum w Szczecinie, które ukończył w 1840 roku. Wkrótce po tym podjął studia na Uniwersytecie w Berlinie, nie będąc pewnym, co do przedmiotu swoich studiów. Mimo iż początkowo był bardzo zainteresowany historią, zdecydował się skoncentrować na matematyce i fizyce. W 1844 roku ukończył studia i zatrudnił się na roczny okres próbny jako nauczyciel fizyki i matematyki w Gimnazjum.
W 1846 roku został przyjęty do Królewskiego Seminarium Boeck'a. W rok później na Uniwersytecie Halle złożył pracę doktorską dotyczącą światła odbitego w atmosferze ziemskiej. 15 lipca 1848 roku otrzymał tytuł doktora. Ta wczesna praca Clausiusa skupiała się na wyjaśnieniu źródła niebieskiego koloru nieba w czasie dnia i czerwonego koloru podczas wschodów i zachodów Słońca, podjął również problem polaryzacji światła. Okazało się jednak, iż jego teoria nie była do końca prawidłowa, ponieważ efekty te tłumaczył raczej załamaniem i odbiciem światła, w przeciwieństwie do Thomsona, który tłumaczył to efektem rozpraszania światła słonecznego w atmosferze ziemskiej. Mimo błędnego opisu fizycznego była to bardzo ważna praca, ponieważ w odróżnieniu od swoich poprzedników w jej opisie szeroko stosował narzędzia matematyczne.
18 stycznia 1850 roku opublikował w Annalen der Physik swoją pierwszą i najbardziej doniosłą pracę dotyczącą teorii ciepła , Uber die bewegende Kraft der Wärme (O sile napędowej ciepła). Praca ta dała podwaliny dla rozwoju współczesnej Termodynamiki . Wcześniej teoria ta opierała się na dwóch podstawowych aksjomatach, pierwszym mówiącym, że ilość ciepła we wszechświecie jest stała i drugim, że ciepło w substancji jest funkcją stanu substancji. Clausius w swojej pracy pokazał nieprawdziwość tych aksjomatów podał również dwa prawa termodynamiki jak również wyjaśnił naturę utajonego ciepła przemian fazowych. Podstawowe równanie otrzymane przez Clausiusa miało postać dQ = dU + dW gdzie dQ przyrost ciepła, dU zmiana energii układu oraz dW zmiana wykonanej nad układem pracy. Szczególnie wielkie znaczenie miało wprowadzenie energii wewnętrznej układu U, pomimo iż nie została ona nazwana. Drugiej Zasady Termodynamiki : ciepło zawsze przepływa od ciała cieplejszego do zimniejszego . Szybko dostrzeżono jej znaczenie i 25 września tego samego roku zaoferowano mu stanowisko Profesora w Królewskiej Szkole Artylerii w Berlinie. Jednocześnie został docentem na Uniwersytecie w Berlinie, gdzie 18 września dał swój pierwszy wykład.
29 sierpnia 1855 roku Clausius został kierownikiem Katedry Matematyki Fizycznej na Politechnice w Zurychu. W otoczeniu znakomitych matematyków i fizyków było to doskonałe miejsce na rozwijanie nowych teorii. Tutaj podał znane równanie Clapeyrona-Clausiusa określające zależność między ciśnieniem i temperaturą w przemianach fazowych substancji. Wprowadził również wielkość, którą nazwał później entropią, która pozostaje stała podczas zmian objętości i temperatury czynnika w obiegu Carnota. W 1854 opracował podwaliny teorii opisującej tą wielkość. Aby w pracy wydanej w 1865 roku po raz pierwszy ją zdefiniować. W tej właśnie pracy wykorzystując pojęcie entropii podał ścisłe brzmienie obu zasad termodynamiki: Ilość energii we wszechświecie pozostaje stała, Entropia we wszechświecie zmierza do swojego maksimum
W Zurychu Clausius spędził 12 bardzo płodnych w nowe idee lat. Pomimo że wielokrotnie oferowano mu etaty profesorskie, między innymi na Uniwersytetach w Karlsrue i Brunszwiku. 19 listopada 1862 roku ożenił się z Adelheid Rimpam. W 1867 roku zaoferowano mu profesurę na Uniwersytecie w Wurzburgu. Pomimo że bardzo ciężko było mu opuścić Zurych, nie mógł się oprzeć możliwości powrotu do jego ukochanych Niemiec. W Wurzburgu spędził nieco ponad rok przyjmując w 1869 roku etat dyrektora katedry na Uniwersytecie w Bonn. Niedługo jednak potem wielką rolę w życiu Clausiusa miały odegrać wydarzenia polityczne.
Pomimo swojego wieku jako gorący patriota jak tylko wybuchła wojna Francusko-Niemiecka (1870-1871), Clausius zaciągnął się do armii Niemieckiej. W czasie wojny dowodził korpusami sanitarnymi, które sformował ze studentów Uniwersytetu w Bonn. Brał między innymi udział w dwóch ważnych bitwach pod Vionville i Gravelotte, gdzie został ranny w nogę, co spowodowało liczne choroby i niepełnosprawność do końca jego życia. Za zasługi na froncie otrzymał w 1871 Krzyż Żelazny. W 1875 zdarzyła się kolejna wielka tragedia w życiu Clausiusa, podczas porodu zmarła jego żona. Dziecko, które przeżyło, było ich szóstym, ale tylko cztery z nich przeżyły, dwóch chłopców i dwie dziewczynki. Po śmierci żony musiał się skoncentrować na utrzymaniu i wychowaniu dzieci, co nie było prostym zadaniem z niesprawną nogą.
Jako sposób na przezwyciężenie problemów z chorą nogą, jego lekarz zalecił mu jazdę konną, co szybko mu pomogło. Dzięki tej kuracji bardzo szybko stał się doskonałym jeźdźcem. W 1884 roku został rektorem Uniwersytetu w Bonn, pozostając na tm stanowisku jeszcze przez następny rok. W 1886 ożenił się ponownie z Sophie Stack, z którą miał jeszcze jedno dziecko. Clausius kontynuował prace na Uniwersytecie aż do końca swoich dni. Jego brat napisał: Nawet na łożu śmierci nie zrezygnował z prowadzenia egzaminu.
Clausius był prawdziwym fizykiem teoretykiem, który odegrał bardzo ważną rolę w rozwoju tej dyscypliny. Wystarczy wspomnieć tu ponownie jego najważniejsze dzieło, Uber die bewegende Kraft der Wärme (O sile napędowej ciepła), odczytane po raz pierwszy przed Akademią Berlińską 18 stycznia 1850 roku i opublikowanej w tym samym roku w, Annalen der Physik . W tej pracy Clausius zbudował podwaliny współczesnej Termodynamiki.
