Wiener Norbert
ur: 26 listopada 1894 r. w Missouri - Columbia
zm: 18 marca 1964 r. w Sztokholmie - Szwecja
W dniu 18 marca 1964 roku zmarł nagle w Sztokholmie profesor Norbert Wiener, wybitny matematyk amerykański, twórca nowej dziedziny nauki cybernetyki. N. Wiener urodził się 26 listopada 1894 r. w Columbii, w stanie Missouri. Ojciec jego, znawca języków słowiańskich, pochodził z Polski.
W 1909 roku, po ukończeniu Tufus College, Wiener rozpoczął studia matematyczne na uniwersytecie w Hazardzie, gdzie w 1913 roku uzyskał stopień doktora filozofii. Następnie studiował w Cambridge i w Getyndze. Od 1932 roku był profesorem matematyki w Instytucie Technologicznym w Massachusetts (Institute of Technology). Wiener ogłosił wiele cennych prac z matematyki, jednak największe jego osiągnięcia są związane z powstaniem nowej nauki, znanej dziś pod nazwą cybernetyki. Cybernetyka była wynikiem jego prac matematycznych i ścisłej współpracy z uczonymi innych dziedzin, szczególnie zaś duże znaczenie miała współpraca z przyjacielem, meksykańskim fizjologiem Arturem Rosenbluethem. W czasie wojny, zajmując się zagadnieniami obrony przeciwlotniczej, Wiener zetknął się z wieloma problemami przekazywania informacji i kierowania, analogicznymi z problemami fizjologicznymi. Po drugiej wojnie światowej cybernetyka ukształtowała się już jako samodzielna nauka.
Słowo cybernetyka pochodzi od Ampere'a, który w 1834 roku tak nazwał naukę o kierowaniu społeczeństwem ludzkim.
Czołową pracą N. Wienera jest książka "Cybernetic or Control and Communnication in the Animal and the Machinę" (Cybernetyka, czyli sterowanie i łączność w zwierzęciu i maszynie) wydana w 1947 roku. Druga z poważniejszych jego prac "The Human Use of Human Beings", wydana w Polsce pod tytułem "Cybernetyka i społeczeństwo", ukazała się w 1950 roku.
Cybernetyka łączy w sobie osiągnięcia wielu nauk: logiki matematycznej, elektroniki, fizjologii oraz nauk społecznych.
Połączenie najnowszych osiągnięć tak wielu dziedzin nauki miało nie tylko wielkie znaczenie teoretyczne, ale prowadziło do licznych zastosowań praktycznych. Wspomnieć tu należy o maszynach liczących, radarze, encefalografii oraz o zagadnieniach celności artylerii przeciwlotniczej. Książki Norberta Wienera, przełożone na wiele języków, cieszą się wszędzie uznaniem specjalistów i powodzeniem wśród szerokich rzesz czytelników. Cybernetyka bowiem jako nauka pokazała swoje wielkie możliwości, stała się niezbędna w wielu dziedzinach nauki i techniki.
Nasuwa się pytanie, jaka będzie rola człowieka w nowym świecie, w którym coraz większą rolę odgrywać zaczną maszyny o olbrzymich możliwościach intelektualnych, jaki jest kres tych możliwości? Oto poglądy na te sprawy twórcy cybernetyki Wienera: "Jeśli człowiek okaże się mniej zdolny od maszyny, to będzie bardzo źle. Nie należy jednak z tego powodu oskarżać maszyny. Trzeba to będzie ocenić jako krach człowieka z jego własnej winy... Trzeba posiadać dużo wiedzy po to. aby móc postawić zadanie maszynie. Maszyna licząca jest cenna tylko o tyle, o ile w sposób rozumny wykorzystywana jest przez człowieka".
