Lagrange Joseph Louis
ur: 25 stycznia 1736 w Turynie - Włochy
zm: 10 kwietnia 1813 r. w Paryżu - Francja
Joseph Lagrange pochodził z Turynu, gdzie urodził się w 1736 roku w rodzinie urzędnika bankowego. Jako najmłodsze dziecko licznej rodziny musiał uczynić wszystko, by jak najszybciej zająć samodzielne stanowisko. Początkowo interesował się filologią, lecz pewnego dnia wpadła mu w ręce rozprawa z optyki matematycznej i wtedy poznał swoje właściwe powołanie. Wszystkie siły poświęcił studiom matematycznym i osiągnął to, że w wieku 17 lat został wykładowcą matematyki w Królewskiej Szkole Artyleryjskiej w Turynie. Chociaż Lagrange był młodszy od swoich uczniów, cieszył się opinią świetnego nauczyciela. W roku 1757 założył wspólnie ze swoimi byłymi uczniami Akademię Turyńską, mającą początkowo charakter prywatnego stowarzyszenia naukowego. Lagrange był przewodniczącym sekcji matematyczno-fizycznej. W 1759 roku ukazał się I tom sprawozdań Akademii Actes de la Socićte privee. W tomie tym znajduje się wiele prac 23-letniego uczonego, przeważnie z rachunku wariacyjnego i jego powiązania z mechaniką. Opierając się na pracach Eulera, Lagrange opracował podstawowe pojęcia rachunku wariacyjnego oraz podał metodę rozwiązywania problemów wariacyjnych. Euler po zapoznaniu się z tymi pracami tak napisał w liście do Lagrange'a: ?Pańskie rozwiązanie problemów izoperymetrycznych jest bez zarzutu i cieszę się, że ten temat, którym od dawna się zajmowałem, został przez Pana doprowadzony tak blisko do ostatecznego zakończenia... . W tym samym roku Lagrange zostaje członkiem berlińskiej Akademii Nauk. Na skutek nadmiaru pracy Lagrange w wieku lat 25 ciężko zapadł na zdrowiu. Niestety jedynym środkiem, jaki znała ówczesna medycyna, było puszczanie krwi. Zabieg ten przeprowadzono mu aż 29 razy, nic więc dziwnego, że słabł coraz bardziej.
W 1766 roku uczony przeniósł się do Berlina, gdzie otrzymał stanowisko przewodniczącego berlińskiej Akademii Nauk, które piastował przez 20 lat. W tym czasie pracował niezwykle wydajnie. Przeciętnie co miesiąc ogłaszał nową rozprawę. Z jego prac berlińskich najważniejsza jest teoria równań różniczkowych cząstkowych. W roku 1772 Lagrange zostaje członkiem Akademii Paryskiej i w 1787 roku wrócił do Paryża, gdzie wykładał na wyższych uczelniach. W 1788 roku w swym klasycznym traktacie Mechanika analityczna rozszerzył podstawy statyki i mechaniki, podając ogólną formułę, znaną dziś jako zasada najmniejszego działania. Lagrange w ciągu swojego życia ogłosił wiele prac z zakresu analizy matematycznej (twierdzenie Lagrange'a i wnioski z niego wypływające stanowią podstawy do badania tzw. przebiegu zmienności funkcji, reszta Lagrange'a we wzorze Taylora), teorii liczb, algebry, interpolacji (wzór interpolacyjny Lagrange?a), kartografii matematycznej i astronomii. Prócz prac teoretycznych podkreślić należy udział Lagrange'a w komisji opracowującej wybór nowej jednostki długości (metr) i oparty na niej układ metryczny. Wkład Lagrange'a do stworzenia podstaw naukowych wytrzymałości materiałów ma charakter bardziej teoretyczny niż praktyczny; jednak jego metoda tzw. współrzędnych uogólnionych znalazła zastosowanie w problemach wytrzymałości materiałów i - co ciekawe - okazała się bardzo przydatna do rozwiązywania zagadnień o wyraźnie praktycznych zastosowaniach. Lagrange umarł w 1813 roku po długotrwałej chorobie. Nad jego trumną wybitny uczony Laplace tak scharakteryzował działalność zmarłego: .. Wśród tych, którzy najefektywniej rozszerzyli granice naszej wiedzy, Newton i Lagrange posiedli w najwyższym stopniu tę szczęśliwą sztukę odkrywania nowych zasad, które stanowią właściwą istotę wiedzy...
