Kołmogorow Andriej Nikołajewicz

Matematycy Odsłon: 1139

Rodzice Andrieja Nikołajewicza Kołmogorowa nie byli małżeństwem i jego ojciec nie brał udziału w jego wychowaniu. Ojciec Andrieja, Mikołaj Katajew syn popa, był rolnikiem którego wygnano. Powrócił po rewolucji aby kierować jednym z departamentów Ministerstwa rolnictwa, niestety zginął w walkach roku 1919. Matka Kołmogorowa zmarła tragicznie w czasie jego porodu. Jego ciotka, Wera Jakowlena, przygarnęła go do siebie, do końca życia darzył ją gorącym uczuciem. Najprawdopodobniej urodził sie w Tambowie, mimo że jego rodziny nic nie wiązało z tym miejscem. Jego matka była w podróży powrotnej z Krymu, do swojego domu kiedy przyszedł na świat. Mieszkała w domu jego dziadka ze strony matki w Tunosznej niedaleko Jarosławla. Kołmogorow spędził tam lata swojej młodości. Nazwisko Kołmogorow pochodziło od jego dziadka, Jakowa Stefanowicza Kołmogorowa, a nie od jego ojca. Jakow Stefanowicz pochodził ze szlachty, był to poważny kłopot w tamych czasach. Istnieją opowieści, że w jego domu działała nielgalna prasa drukarska. Kiedy A. Kołmogorow skońzył szkołę, pracował przez pewien czas jako konduktor. W wolnym czasie napisał traktat o prawach mechaniki Newtona. Później w 1920 dostał się na Uniwersytet Moskiewski. Ale na tym etapie był on daleki od zaangażowania się w matematykę. Studiował wiele przedmiotów, jako dodatki do matematyki, na przykład metalurgię i historię. Można by powiedzieć że historia była jednym z głównych tematów wypełniających jego studia,i rzeczywiście napisał on poważną pracę naukową na temat posiadania własności w Nowogrodzie w XV i XVI wieku.Istnieje anegdota przytoczona przez D. G. Kendala, podobno kiedy Kołmogorow przytaczał tezy swojej pracy historycznej, jego nauczyciel powiedział: "Dostarczyłeś jeden dowód swojej tezy, w matematyce którą studiujesz to prawdopodobnie wystarcza, ale my historycy wolimy mieć co najmniej dziesięć dowodów."

Kołmogorow mógł opowiadać tę historię jako żart ale może być w tym sporo prawdy. W początkowym okresie Kołmogorow był pod wpływem wielu wybitnych matematyków. P. S. Aleksandrow rozpoczynał swoje badania mniej więcej w okresie kiedy Kołmogorow zaczynał swoją karierę studenta. Łuzin i Jegorow prowadzili swoją niezwykłą grupę badawczą ze studentami nazywaną "Luzitania". W skład wchodzili między innymi M. J. Suslin i P. S. Urysohn. Jednakże osobą która wywarła największe wrażenie na młodym Kołmogorowie był Stepanow, z którym miał on wykład o ciągach i szeregach trygonometrycznych. Jest rzeczą niesamowitą że Kołmogorow jeszcze jako student rozpoczyna prace badawcze przynoszące rezultaty o znaczeniu międzynarodowym. Skończył pisać pracę o operacjach na zbiorach wiosną 1922, praca ta była znakomitym uogólnieniem wyników uzyskanych przez Suslina. W czerwcu 1922 skonstruował funkcję całkowalną w sensie Lebesgue'a której szereg Fouriera był rozbieżny wszędzie. Był to w owym czasie wynik rewelacyjny. Nazwisko Andrieja Kołmogorowa zaczynało być znane na świecie. Prawie jednocześnie Kołmogorow zainteresował się wieloma innymi dziedzinami klasycznej analizy: problemami miary zbiorów, różniczkowalnością i całkowalnością. W każdej z jego prac, zawarty był element twórczego i nowatorskiego podejścia a także głębokiego, przenikliwego spojrzenia na problem. Kołmogorow w 1925 i rozpoczął badania pod kierunkiem Łuzina. Opublikował osiem prac w tym samym roku, wszystkie napisane kiedy był jeszcze studentem. W tym też roku pojawia się pierwsza praca Kołmogorowa na temat statystyki, napisana wspólnie z Khinchinem i zawierająca twierdzenie o trzech szeregach i twierdzenie o nierównośći maksymalnej, zostały one nazwane jego imieniem. W 1929 Kołmogorow broni doktoratu. W tym czasie ma już na koncie 18 publikacji. Praca "O analitycznych metodach w rachunku prawdopodobieństwa" dała początek nowoczesnej teorii procesów Markowa. Kołmogorow po raz pierwszy zastosował w tej teorii równania różniczkowe, uściślając niezbyt precyzyjne wyniki uzyskane wcześniej przez M. Plancka, A. H. G. Fokkera i M. Smoluchowskiego. Monografia "Podstawotwe pojęcia teorii prawdopodobieństwa" miała fundamentalne znaczenie dla rozwoju rachunku prawdopodobieństwa. W sformowanej przez siebie aksjomatyce, dowodzi twierdzenia o nieskończonych produktach miar, które to twierdzenie ma fundamentalne znaczenie dla teorii procesów stochastycznych. Kołmogorow jest także twórcą teorii procesów kaskadowych, teorii interpolacji i ekstrapolacji stacjonarnych procesów stochastycznych (niezależnie od N. Weinera); jest współautorem z B. Gniedenko książki "Rozkłady graniczne sum zmiennych losowych niezależnych" 1957, jest to jedna z najczęściej cytowanych prac z zakresu probabilistyki. Napisał on ponadto wiele prac w tym wcześniej wymienione z zakresu topologi, analizy funkcjonalnej, teorii aproksymacji, geometrii rzutowej i różniczkowej, logiki matematycznej. Stworzył on także prace z dziedziny zastosowań matematyki w tym przełomowe prace z teorii przepływów turbulentnych. Mają one podstawowe znaczenie przy projetowaniu wszystkich silników odrzutowych, balistyki, statystycznej kontroli jakości, cybernetyki, geologii, mechaniki oceanów, teorii krystalizacji metali, lingwistyki. Kołmogorow miał poza matematyką wiele innych zainteresowań, w szczególności interesował się strukturą i formą poezji Puszkina, malarstwem i jego rozwojem. Wniósł również duży wkład do teorii informacji, teorii układów dynamicznych (wprowadził pojęcie entropii), statystyki, arytmetyki rekursywnej. Wiele uwagi poświęcił pracy organizacyjnej i pedagogicznej. Założył w Moskwie szkołę dla młodzieży uzdolnionej matematycznie, sam prowadził wykłady nie tylko z matematyki ale i z literatury czy historii sztuki. Jest rzecz naturalną że tak doskonały naukowiec jak Kołmogorow został wyróżniony wieloma nagrodami w wielu różnych krajach. W roku 1939 został przyjęty do Akademii Nauk ZSRR. Otrzymał jedną z pierwszych nagród państwowych w roku 1941, nagrodę Lenina w 1965, sześć orderów Lenina przy różnych okazjach, nagrodę Łobaczewskiego w 1987 roku. Był także członkiem wielu towarzystw naukowych, został wyróżniony stopniami naukowymi, między innymi doktoratami honorowymi Państwowej Akademii Nauk i Uniwersytetu Warszawskiego. Dodatkowo został w roku 1962 wyróżniony międzynarodową nagrodą Balzana. Jego dorobek naukowy, a w szczególności prace z dziedziny statystyki matematycznej, miały przełomowy charakter dla rozwoju matematyki.