Cardano Girolamo
ur: 24 września 1501 w Pawii- Włochy
zm: 21 września 1576 w Rzymie - Włochy
Odkąd środek ciężkości nauki włoskiej XV i XVI wieku przeniósł się do północnych miast Italii: Genui, Pizy, Wenecji, Mediolanu i Bolonii, będących wówczas handlowymi ośrodkami Włoch, odtąd można było zanotować w historii matematyki nowe fakty, które pozwoliły wreszcie wyjść jej z dość ciasnego kręgu zainteresowań podzielanych przez starożytnych Greków i Arabów.
Fakty te stworzyli włoscy matematycy Uniwersytetu Bolońskiego, który właśnie w XVI wieku stał się jednym z największych i najsławniejszych w Europie. W ich liczbie znaleźli się: Scipion del Ferro, Nicolo Tartaglia i Girolamo (Hieronim) Cardano. Na owe fakty zaś złożyły się wyniki badań nad rozwiązaniem sześciennego równania algebraicznego. Wbrew pesymistycznym ocenom udało się w końcu del Ferro znaleźć rozwiązanie ogólne tego równania, ponownie otrzymane przez Tartaglię. Obaj jednak nie opublikowali swych wyników. Uczynił to dopiero lekarz, fizyk i matematyk Cardano.
Cardano urodził się w 1501 roku w Pawii, gdzie jego ojciec Bonifacy był znanym lekarzem i prawnikiem. Do dwudziestego roku życia Girolamo kształci się pod okiem ojca, po czym rozpoczyna studia na uniwersytetach Pawii i Padwy. W tej ostatniej uczelni w r. 1524 otrzymał tytuł doktora medycyny.
Cardano zdobył najpierw sławę jako lekarz. Sięgała ona aż do Anglii, do której udał się w podróż, by leczyć tam szkockiego prymasa Hamiitona. Od 1534 r. uczony ten wykładał w Mediolanie matematykę i nauczał medycyny. W jedenaście lat potem wydał zasadniczą swoją pracę z matematyki, zatytułowaną "Artis magnae sive de regulis algebraicis liber unus". Ten traktat z algebry, oprócz znanych już wcześniej wyników, zawierał szereg nowych cennych rezultatów i idei. Po raz pierwszy używa w nim Cardano pojęcia liczby urojonej w celu rozwiązywania prostych zagadnień algebraicznych. Zamieszcza w niej również rozwiązania równania sześciennego Tartaglii, co doprowadziło do publicznej kłótni, w której obie strony nie szczędziły sobie obelg. Ponadto praca podawała znalezioną przez ucznia Cardana, Ludovico Ferrari, metodę sprowadzania równania stopnia czwartego do równania sześciennego. Tej właśnie pracy zawdzięcza Cardano swą pozycję w historii matematyki. Ponadto jego "Liber de ludo aleae", książka zajmująca się grami hazardowymi, przedstawia pierwsze systematyczne obliczenia prawdopodobieństw, i to na wiek przed Pascalem i Fermatem! Poza tym Cardano publikował prace o tematyce fizycznej i filozoficznej. Najbardziej znaną z nich była książka "De subtilitate rerum", która, będąc zbiorem doświadczeń fizycznych i przeplatana anegdotami, cieszyła się ogromnym powodzeniem.
Późniejsze życie Cardana było tragiczne. Już w 1546 roku umiera mu żona. Najbardziej jednak bolesna strata spotyka Cardana w 1560 roku, kiedy to za otrucie swej żony zostaje ścięty jego 26-letni syn Jan, także lekarz. W końcu, posądzony, o herezję, zostaje Cardano w 1570 roku aresztowany. Chociaż uwolni się od zarzutów i wyjdzie na wolność, nie będzie mógł już odzyskać utraconych pozycji. Cardano, po ukończeniu autobiografii "De propria vita", umiera w Rzymie w 1576 roku.
