Starożytni Sumerowie, mieszkańcy Mezopotamii, byli jednymi z pierwszych ludzi w historii, którzy stworzyli skomplikowany system zapisu liczbowego. Ich system był oparty na bazie 60 , co oznacza, że korzystali z 60 różnych symboli do zapisywania liczb, zamiast dziesięciu, które używamy w dzisiejszym systemie dziesiętnym. Ostatecznie Babilończycy, którzy byli kulturowymi spadkobiercami Sumerów, rozwijali i adaptowali ten system dla własnych potrzeb.
Kilka powodów może tłumaczyć, dlaczego Sumerowie wybrali bazę 60:
1. Wielodzielność: 60 jest liczbą, która ma wiele dzielników. Dzieli się przez 1, 2, 3, 4, 5, 6, 10, 12, 15, 20, 30 i 60. Ta własność czyniła matematykę, taką jak dzielenie i mnożenie, bardziej elastyczną.
2. Obserwacje astronomiczne: Sumerowie, podobnie jak późniejsi Babilończycy, byli znani z zaawansowanych obserwacji astronomicznych. Sześćdziesiątkowy system mógł być używany do dzielenia okręgu na 360 stopni, co miało zastosowanie w astronomii.
3. Handel i ekonomia: System sześćdziesiątkowy mógł również ułatwiać transakcje handlowe, zwłaszcza w społeczeństwie, które korzystało z różnych jednostek miary.
Co ciekawe, wpływ starożytnego systemu sześćdziesiątkowego jest widoczny do dziś w kilku aspektach naszego życia. Najbardziej oczywistym jest zapis czasu: 60 sekund na minutę, 60 minut na godzinę. Ale nie tylko - korzystamy także z 360 stopni w okręgu, co jest bezpośrednim odziedziczeniem tej tradycji.
Innym przykładem są kąty: kąt prosty to 90 stopni, co odpowiada \(\frac{1}{4}\) części pełnego okręgu, podczas gdy kąt ćwiartkowy (lub kąt prostokątny) to 45 stopni, co odpowiada \(\frac{1}{8}\) pełnego okręgu.
Współczesny system dziesiętny, choć jest obecnie dominujący w większości aspektów życia, nie jest jedynym systemem liczbowym, który kiedykolwiek istniał. Sześćdziesiątkowy system Sumerów i Babilończyków jest przykładem na to, jak różne kultury mogą rozwijać różne metody liczenia i reprezentacji liczbowych w odpowiedzi na swoje unikalne potrzeby i obserwacje świata.