Historia matematyki - XIV - XVI wiek

Historia matematyki Odsłon: 1091

1303
Zhu Shijie pisze Szu-yuen Yu-chien ((The Precious Mirror of the Four Elements) [Cenne Lustro Czterech Pierwiastków]), które zawiera metody numeryczne do rozwiązywania równania w górę do stopniu 14. On też definiuje to co teraz jest, nazywane: trójkąt Pascal i pokazuje jak dodać pewne kolejności.


1321
Levi Ben Gerson (czasami znany jako Gersonides) pisze Book of Numbers [Książka o Numerach] zajmującą się arytmetycznymi operacjami, permutacjami i kombinacjami.


1328
Filozof i matematyk angielski Thomas Bradwardine ogłasza "Tractatus de proportionibus", w którym zajmuje się teorią proporcji.


1335
Richard z Wallingford pisze Quadripartitum de sinibus demonstratis, pierwszy oryginalnemu, pierwotny łaciński traktat o trygonometrii.


1336
Matematyka staje się przymusowym przedmiot dla uzyskania stopnia naukowego na Uniwersytecie Paryskim.


1342
Levi ben Gerson (Gersonides) pisze De sinibus, chordis et arcubus (Dotyczącego Sinusa, Cięciwy i Odcinka krzywej), traktat o trygonometrii, która daje dowód twierdzenia sinusa dla trójkątów na płaszcyźnie i daje pięć tablic sinusa liczby.


1343
Jean de Meurs pisze, Quadripartitum numerorum (Cztery - składają dzielenie numerów), traktat o matematyce, mechanikach i nucie.


1343
Levi ben Gerson (Gersonides) pisze De harmonicis numeris (Dotyczącego Harmonię Numerów), który komentuje tam pierwsze pięc Ksiąg Euklidesa.


1360
Francuz Nicole d'Oresme (Mikołaj z Oresme) uogólnia teorię proporcji Thomasa Bradwardine'a. Wprowadza potęgi ułamkowe i podaje wiele reguł działań na nich. Posługuje się również wykresem funkcji.


1364
Nicole d'Oresme pisze Latitudes of Forms, wczesnejsza pracy o współrzędnych systemach, które mogą mieć wpływ Descartes. Inna praca przez Oresme zawiera pierwszy użycie ułamkowego wykładnika.


1382
D'Oresme Nicole publikuje Le Livre du ciel et du monde ( Książka o Niebie i Ziemi). To jest składanka traktatów o matematyce, mechanice i opowiedzianym polu. Oresme sprzeciwił się teorii stacjonarnej Ziemi.


1400
Madhava of Sangamagramma udowodnił numery wyników dla nieskończonych sum Taylora rozpoczynających sie funkcjami trygonometrycznymi. Użył tych sum do aproksymacji ? przedstawiająć wynik do 11 miesjsc po przecinku.


1411
Al-Kashi napisał Compendium of the Science of Astronomy [Kompempenium o Nauce Astronomii].


1424
Al-Kashi napisał Treatise on the Circumference [Traklata o Długości Obwodów], dał bardzo dobrą aproksymcję ? w układzie szesnastkowym oraz dziesiętnym.


1427
Al-Kashi zebrał The Key to Arithmetic [Klucz do Arytmetyki] zawierazjąca wspaniałą naukę o ułamakach dziesiętnych. To zastosowanie arytmetycznych i algebraicznych metod dało rozwiązanie różnym problemom, wykluczająć kilka pojedyńczych zadań geometrycznych. Jest ona jedną z najlepszych książek w średniowiecznej literaturz.


1434
Alberti student przedstawił trzy wymiarowe przedmioty (figury) i napisał pierwszą ogółną rozprawę Della Pictura na prawach perspektyw.


1437
Ulugh Beg opublikował pierwszy gwiezdny katalog Zij-i Sultani. Ta księga zawiera poprawne tabele do ośmiu miejsc po przecinku, opartych na Ulugh Beg's. Jest też przedstawienie obliczenia sinusa 1° i obliczony on jest z dokładnośćią do 16 miejsc po przecinku.


1450
Nicholas of Cusa studjował geometrię i logikę. Przyczynił się do badania w nieskonczoność, stosująć nieskończenie małe oraz nieskończenie małe. Przedstawia okrąg jako granice reguralnych wielokątów.


Około 1470
Chuquet pisze Triparty en la science des nombres - najwcześniejszy francuski podręcznik do algebry.


1472
Peurbach publikuje Theoricae Novae Planetarum [Nowa Teoria Planet]. Stosował epicką teorię Ptolemeusza o planetach, który uważał że planety kontrolowane są przez słońce.


1474
Regiomontanus publikuje swoje Ephemerides, tabele astronomiczne z lat 1475 do 1506 i przedstawił metodę do obliczania długości georgraficznej przez używanie księżyca.


1475
Regiomontanus opublikował De triangulis planis et sphaericis. [Dotyczycząca Kuli i Sferycznych Trójkątów] która zawiera sferyczną trygonometrię, która wykorzystywana jest w astronomi.


1477
Mikołaj Wodka Abstemium sporządza tzw. "Tacuinum" - rodzaj kalendarza astronomicznego.


1482
Edycji Campanus Elementów Euklidesa staje się pierwszą książką matematyki, która została wydrukowana.


1489
Widman pisze arytmetyczną książkę w Niemczech, która jako pierwsza zawiera pojawienie się znaków ?+? i ?-?.


1490
"Tabule directionum" matematyka i astronoma niemieckiego Regiomontanusa ukazują się już po śmierci autora. W dziele tym oraz w "De triangulis ..." (opublikowanym dopiero w 1533) Regiomontanus nadaje trygonometrii rangę dyscypliny naukowej i wnosi wielki wkład w jej rozwój. Stosuje też metody algebraiczne do zagadnień geometrycznych.


1492
Włoch Francesco Pellos wprowadza przecinek dziesiętny.


1494
Pacioli publikuje Summa de arithmetica, geometria, proportionalita et proportioni, która jest recenzją przeglądu matematyki przykrywającej arytmetykę, trygonometrię, algebrę, stoły moneys, wag i miar, gry losowe, ksiegowość księgowania dwustronnego i streszczenie geometrii Euklidesa.


1514
Vander Hoecke zaczyna stosować znaki "+" (plus) i "-" (minus).


1513
Zostaje wydana pierwsza Polska książka arytmetyczna w języku łacińskim Jana z Łańcuta "Algorithmus linealis cum pulchros condicionibus duarum regularum Derti..." ["Algorytm liniowy z pięknymi zastosowaniami reguły trzech..."]. Kolejne wydania tej arytmetyki ukazuja się kolejno w latach 1519, 1534, 1538, 1548 i następnych.


1514
Ukazuje się piękna praca o zastosowaniach arytmetyki w muzyce Algorithmus proportionum una cum monochordii... autorstwa znakomitego niemieckiego matematyka Henryka Schreiberga z Erfurtu.


1515
Del Ferro odkrywa wzór, by rozwiązać sześcienne równania.


1522
Tunstall publikuje De arte supputandi libri quattuor (Na Sztuce Obliczenia), arytmetyczna książka bazowała na Summa Pacioli's.


1525
Rudolff wprowadza symbol podobny do ? dla pierwiastków w jego dziele Die Coss - pierwsza niemiecka książka do algebry. On uwaażał że: x₀=1.


1525
Dürer opublikował Unterweisung der Messung mit dem Zirkel und Richtscheit pierwsza matematyczna książka opublikowana w Niemczech. Jest to praca o geometrycznych konstrukcjach.


1533
Frisius publikuje metodę dokładnego pomiaru w trygonometrii. On jako pierwszy przedstawia metodę triangulacji.


1535
Tartaglia rozwiązuje sześcienne równanie, jest ono niezależnie od del Ferro.


1536
Hudalrichus Regius znajduje piąty doskonały numer. Liczba 2¹²(2¹³-1)=33550336 jest pierwszym doskonałym numerem odkrytym od czasów starożytnych.


1538
Ksiądz Tomasz Kłos wydaje "Algoritmus, To jest nauka Liczby, Polska rzecza wydanana trzy części dzielona. Pierwsza będzie o osobach Liczby, Wtora o Regule detri, Trzecio o rozmaotych rachunkach y o społkach kupieckich." Wprowadza w nij rachunek na tak zwanych liniach.


1540
Ferrari odkrył wzór rozwiązujący równania stopnia czwartego.


1541
Rheticus opublikował swoje trygonometryczne tabele oraz trygonometryczne części pracy Kopernika.


1553
Wojewódzki Bernard wydaje manuskrypt: "Algorithm, to jest nauka liczby po polsku na liniach teras nowo z pilnością przeyrzany, na wielu miejscach poprawiony, y snadnie k nauczaniu nisz pierwey podany" - jest to książka zaliczan ado arytmetyki liniowej.


1543
Kopernik opublikował e revolutionibus orbium coelestium [O obrotach sfer niebieskich]. To daje pełny rachunek kopernikowskiej teorii, mianowicie że Słońce jest w centrum Wszechświata.


1544
Stifel opublikował Arithmetica integra, która zawiera współczynnik dwumianu oraz notację +, -, ?.


1545
Cardan opublikował Ars Magna podając wzór na rozwiązanie równania sześciennego opartego na pracy Tartaglia's i wzorze odkrytym przez Ferrari.


1549
W drukarni Szarfenbergera w Krakowie wychodzi "Arithmetices Introductio ex ariis authoribus concinnata denuo diligenter revis" ["Wstęp do arytmetyki zebrany z różnych autorów"].


1550
Ries opublikował swoją sławną księge arytmetyczną Rechenung nach der lenge, auff den Linihen vnd Feder. Nauczyłono arytmetyki zarówno poprzez starą metodę liczydła oraz nową metodę Indyjską.


1551
Recorde przetłumaczył i skrócił Elementy Euklidesa oraz The Pathewaie to Knowledge - starożytnytnego Greckiego matematyka.


1555
J Scheybl podał szóstą doskonałą liczbę 2¹⁶(2¹⁷-1)=8589869056, ale jego praca pozostała nieznana do 1977.


1566
Stanisław Grzepski wydaje pierwszy polski podręcznik do geometrii "Geometria. to jest miernicka nauka po Polskiu napisana z Greckich i Łacińskich ksiąg." Geometria Grzepskiego jest tak jakby pierwszym tłumaczeniem na jężyk polski Elementów Euklidesa.


1557
Recorde opublikował The Whetstone of Witte, który wprowadza znak "=" w matematyce. On użył symboli "ponieważ dwie rzeczy mogą być podobne, równe".


1563
Cardan napisał Liber de Ludo Aleae o grach i szachach, ale zostało opublikowane dopiero w 1663.


1571
Viete zaczyna publikować Canon Mathematicus gdzie zamierzał przedstawić matematykę jako jego astronomiczny traktat. Przedstwawia tu terię trygonometrii, tablice trygonometryczne oraz ich budowę.


1572
Bombelli publikuje trzy pierwsze częśći Algebra. Jest pierwszym który podał zasady obliczania złożonych numerów.


1575
Maurolico publikuje Arithmeticorum libri duo która zawiera przykłady indukcyjnych dowodów.


1578
Powstaje Uniwersytet Wileński z kolegium jezuickiego


1585
Stevin publikuje De Thiende w którym przedstawił elementarny i gruntowny rachunek ułamków dziesiątnych.


1586
Stevin publikuje De Beghinselen der Weeghconst zawierającą twierdzenia o trójkącie.


1590
Cataldi urzywa ułamków w znajdowaniu pierwiastków korzennych.


1591
Viete napisał In artem analyticam isagoge [Wprowadzenie do antycznej sztuki] używając listów do rozwiązywania symboli dla wielkość zarówno znanych jaki nieznanych. Zastosował samogłoski dla nieznanych i spółgłoski dla znanych wielkośći. Desacres póżniej zaczyna wprowadzać oznaczenia liczbowe do oznaczenia osi. (x i y).


1593
Powstaje Akademia Zamojska.


1593
Van Roomen oblicza ? do 16 dziesiętnych miejsc.


1595
Pitiscus był pierwszym który użył termin trygonometrii w drukowanej publikacji.


1595
Clavius napisał Novi calendarii romani apologia usprawniające działanie kalendarza.